Żegluga na Odrze będzie mieć coraz większe znaczenie dla polskiego i europejskiego transportu

Droga wodna na Odrze cały czas rozwija się i już wkrótce może stanowić bardzo ważny szlak transportowy Polski. Inwestycje „Wód Polskich” w Kanał Gliwicki obejmują m.in. kompleksową modernizację śluz. W zeszłym roku prześluzowano tą drogą wodną aż 16,000 jednostek pływających, a z gliwickiego portu do wrocławskiej elektrociepłowni popłynęło ok. 230 tys. ton węgla. Dla porównania, aby przewieźć 230 tys. ton węgla ze Śląska do Wrocławia potrzeba około 96 pociągów – łącznie 3.833 wagonów. W 2018 roku taką ilość węgla przetransportowano Kanałem Gliwickim na kilkuset barkach. Urobek z górnośląskich kopalń trafił Odrzańską Drogą Wodną do opolskiej elektrowni i Elektrociepłowni Wrocław.

Kanał Gliwicki w sezonie żeglugowym w 2018 roku odnotował łącznie 16 tys. jednostek pływających. W roku 2017 zaś było ich 12 tys., a dwa lata wcześniej 5 tys. Co roku ta droga wodna cieszy się coraz większym powodzeniem nie tylko dla transportu ładunków masowych, ale również stanowi ważną część żeglugi pasażerskiej i turystycznej. Powrót żeglugi śródlądowej na Odrę łączy się z modernizacją sześciu śluz Kanału Gliwickiego, którą prowadzi Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie”.

W bieżącym roku obchodzimy 200 rocznicę podpisania Protokołu Bohumińskiego strategicznego dokumentu, który w 1918r. określił zasady regulacji rzeki Odry i przystosowania jej do żeglugi. Na dzień dzisiejszy Odrzańska Droga Wodna liczy 646 km i stanowi najdłuższy śródlądowy szlak żeglugowy w Polsce.

Część Odrzańskiej Drogi Wodnej stanowi Kanał Gliwicki, dla którego bieżący rok również jest jubileuszowy.

źródło: biok.pl

80 lat temu, dnia 8 grudnia 1939 roku po pięciu latach budowy kanał został oddany do użytku. Dla żeglowności Kanału największe znaczenie ma sześć śluz, które umożliwiają pokonanie różnicy wysokości 43,6 m między skrajnymi stanowiskami. Śluzy w Kłodnicy, Nowej Wsi, Sławięcicach. Rudzińcu, Dzierżnie i Łabędach przez prawie 80 lat użytkowania były jedynie utrzymywane, serwisowane i poddawane doraźnym naprawom. Aktualna inwestycja Wód Polskich w ramach projektu „Modernizacji śluz odrzańskich na odcinku w zarządzie Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach przystosowanie do III klasy drogi wodnej” jest pierwszą gruntowną modernizacją śluz w ich historii, a prace na śluzach Sławięcice i Nowa Wieś przebiegają pod okiem konserwatora zabytków, gdyż te obiekty mają już status zabytku techniki.

Projekt realizowany jest w dwuetapowo, tak by prace modernizacyjne nie torpedowały żeglugi na Kanale Gliwickim. Każda ze śluz posiada dwie komory: północną i południową. Po zakończeniu prac w jednej komorze front robót jest przerzucany na kolejną, przy zachowaniu ciągłości żeglugi. Całość prac została zorganizowana w ten sposób, by umożliwić śluzowanie z wykorzystaniem jednej czynnej komory.

źródło: barki.pl

W pierwszym etapie modernizacji Kanału Gliwickiego poddano śluzy Kłodnica, Rudziniec, Dzierżno, Łabędy, z czego dwie zostały już w pełni ukończone. W bieżącym roku pozostało ukończenie prac na śluzach Dzierżno i Łabędy. Równolegle realizowany jest drugi etap projektu, polegający na modernizacji śluz w Sławięcicach i Nowej Wsi.

Zakres prac obejmuje przebudowę i remont odcinków awanportów oraz komór śluz, rekonstrukcję żelbetowych głów dolnych i górnych wraz z dnem, remonty maszynowni oraz budynków sterowni, a także modernizację mechanizmów napędowych. W zależności od stanu, regenerowane lub wymieniane na nowe są też stalowe wrota do śluzowania, ich łączna masa przekracza 360 ton.

O skali przedsięwzięcia świadczy fakt, iż każde śluzowanie w Sławięcicach lub Nowej Wsi wiąże się z użyciem 5.800 m3 wody w jednej komorze. To objętość wystarczająca do napełnienia 290 tys, stalowych wiader. Cała inwestycja ma zostać ukończona w pierwszym kwartale 2020 roku.

Obok trwających robót modernizacyjnych, gliwickie Wody Polskie przygotowują się do realizacji III etapu, który zakłada poprawę warunków żeglugowych na Kanale Gliwickim. Będzie to modernizacja ubezpieczeń brzegowych i urządzeń funkcjonalnie związanych z kanałem. Wszystkie te elementy umożliwią optymalne wykorzystanie potencjału Kanału Gliwickiego i sprawią, że transport drogą wodną stanie się atrakcyjną alternatywą dla innych środków, zwłaszcza dla transportu kołowego, ale i kolei. Zwiększy również konkurencyjność regionu i atrakcyjność dla potencjalnych inwestorów – powiedział Łukasz Lange, dyrektor Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gliwicach.

Odrzańska Droga Wodna należy do europejskiego systemu dróg wodnych o znaczeniu międzynarodowym i ujęto ją w ramy transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T).

Wartość projektu „Modernizacja śluz odrzańskich na Kanale Gliwickim, na odcinku w zarządzie RZGW Gliwice przystosowanie do III klasy drogi wodnej etap II”, realizowanego przez Państwowe Gospodarstwo Wodne „Wody Polskie” wynosi 72 336 680,00 zł, z czego 61 486 177,27 zł stanowi unijne dofinansowanie z Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.

[Za:] DoRzeczy