W krajach formatu „17+1” dominują kobiety o wysokich kwalifikacjach

Wg ostatniego rankingu Women Forbes o sukces i karierę kobiet łatwiej jest w krajach przechodzących silne przemiany gospodarcze niż w gospodarkach o ustabilizowanej sytuacji. W krajach, które gonią Zachód i rozwijają się dwa razy szybciej niż średnia unijna, łatwiej jest przebić „szklany sufit” i dostać się na szczyt. W Polsce i Rumunii kobiety częściej niż w innych krajach Europy angażują się w zawody tradycyjnie zdominowane przez mężczyzn. Polska jest także w czołówce państw które mogą poszczycić się wysoko wykwalifikowanymi kobietami o unikalnych specjalnościach.

To pozytywne zjawisko może być wynikiem szeregu czynników:

• Obecnie ponad 1/3 studentek na polskich uczelniach to kobiety. W państwach naszego regionu mężczyźni nie mają już problemów z zaakceptowaniem studentek i współpracowniczek (chociaż bywają niekiedy zdziwieni) – mówi jedna z oficerek. Dzisiaj liczy się ten kto ma wysokie kwalifikacje i umiejętności, płeć raczej pełni rolę drugorzędną. Studenci  i studentki rywalizują na równych prawach, przy czym dziewczyny osiągają często lepsze wyniki niż ich koledzy.
• Polskie uczelnie morskie zajmują pierwsze miejsce w Europie i czwarte na świecie, są wysoko notowane w światowych rankingach szkół wyższych – według klasyfikacji CSIC (Najwyższej Rady Badań Naukowych w Madrycie). W 2018 roku Uniwersytet Morski w Gdyni po raz pierwszy znalazł się na tzw. Liście Szanghajskiej – prestiżowej klasyfikacji szkół wyższych, w której zajęła 42. pozycję w kategorii inżyniera morska. Co roku mury uniwersytetu w Gdyni opuszcza około siedmiu tysięcy absolwentów, zaś łącznie, w ciągu swojej historii uczelnia wykształciła około 22807 studentów. Od 2000 roku Akademia Marynarki Wojennej w Gdyni kształci także kobiety.
• Uczelnie morskie w Polsce co raz bardziej spełniają  wymagania Międzynarodowej Organizacji Morskiej. Polska była jednym z największych uczestników kursu modelowego IMO dla oficerów elektrotechnicznych wyznaczając Morze Bałtyckie jako obszar kontroli emisji tlenków azotu, oraz debaty na temat standardów budowy statków opartych na celach (GBS). Bezpieczeństwo na morzu, wymogi ochrony środowiska morskiego, rozwój nowoczesnej techniki okrętowej i konstrukcji offshore wymagają kadr o unikalnych specjalnościach. Polskie uczelnie morskie co raz bardziej stawiają na specjalistyczne szkolenia i ukierunkowane są na przystosowanie kadr do obsługi specjalistycznego sprzętu.
• Oferta kierunków i specjalności na polskich uczelniach morskich jest bardzo bogata a niewątpliwą zaletą jest rozwój nowych specjalności, które są odpowiedzią na aktualne zapotrzebowanie rynku pracy. Od 2018 roku zarówno Uniwersytet Morski w Gdyni jak i Akademia Morska w Szczecinie otworzyły nowe unikalne specjalności m.in. systemy informacji przestrzennej w nawigacji morskiej, żegluga śródlądowa, aplikacje mobile i internetowe, modern ship management i inne.  Warto również wspomnieć, o unikalnych projektach realizowanych przez AM w Szczecinie w obszarach takich jak technologia autonomicznej nawigacji (w ramach kontynuacji prac nad systemem NAVDEC). Akademia prowadzi kurs dla załóg jednostek autonomicznych opracowywany w ramach projektu AVAL z udziałem spółki Sup4Nav (Aval-project.pl). Ponadto, opracowywane są standardy techniczno-eksploatacyjne nawigacyjnych systemów wspomagania decyzji. Od tego roku Politechnika Gdańska prowadzi także rekrutację na studia podyplomowe na kierunku morska energetyka wiatrowa.
• Od wielu lat utrzymywana i rozwijana jest także współpraca z zagranicznymi ośrodkami naukowo-badawczymi, dydaktycznymi oraz instytucjami międzynarodowymi. Warto chociażby wspomnieć o wyjątkowej współpracy pomiędzy Uniwersytetem Morskim w Gdyni – UMG i Shanghai Maritime University – SMU. Uczelnie UMG- SMU zostały uhonorowane nagrodą „Best Practice” za najlepszy przykład długoletniej współpracy polsko-chińskiej (od 1984 r.). Najważniejszą osią tej współpracy jest partnerstwo we wspólnych międzynarodowych projektach (Sino-Polish Joint Research Projects) w priorytetowych obszarach nauki i technologii zorientowanych „ku morzu” a także partnerstwo i współpraca w badaniach międzynarodowych pod auspicjami organizacji morskich: IMO (International Maritime Organization) i IAMU (International Association of Maritime Universities).

Kobiety nie tylko licznie studiują na uczelniach morskich, ale także coraz częściej są cenionymi nauczycielami akademickimi. W sumie na 260 pracowników naukowo-dydaktycznych jest 70 pań i wiele wskazuje na to, że liczba kobiet zarówno wśród studentów, jak i wykładowców na uczelniach morskich będzie rosła. W edukacji morskiej sukcesy kobiet zdarzają się coraz częściej. W  państwach takich jak Polska, Rumunia czy Chiny  obserwujemy pozytywne zjawisko w kontekście wzmocnienia pozycji kobiet.

Oprac. Patrycja Zając